Ruimtestructuur – Ewert Hilgeman (1969)

Dit is het oudste kunstwerk in Amsterdam-Zuidoost. Zestien rode palen staan in de vorm van een carré en symboliseren het bouwmateriaal dat in de Bijlmermeer in de grond zit. Een carré is een vierkante formatie van soldaten. In geval van militaire overmacht stellen soldaten zich in een vierkant op om zich te verdedigen naar alle kanten. In het geval van dit werk komt het gevaar eerder van bovenaf in de vorm van vogelpoep, en daarom is er nog een extra bescherming toegevoegd. Op elke paal staat een klein vierkantje van pinnetjes, bedoeld om de vogels deze zit- en poepplaats te ontnemen. In de lente gebruikt een meerkoet de natuurlijke bescherming van de rode palen en maakt een nestje midden in het kunstwerk.

Ruimtestructuur

Vogels hebben overigens meer invloed gehad op de ruimtelijke ordening van dit gebied dan alleen op dit kunstwerk. Het wijkje hierachter heet de Vogeltjeswei en is vernoemd naar de Surinaamse ‘vogelmannen’ die hier altijd kwamen. Jarenlang heeft dit terrein braak gelegen en werd enthousiast gebruikt voor vogelzangwedstrijden, een nationale volkssport in Suriname. Toen grote groepen Surinaamse Nederlanders rond de onafhankelijkheid van Suriname naar Nederland verhuisden, kwamen zij veelal in de Bijlmer terecht en namen hun hobby, en de vogeltjes, mee. Heel vroeg in de ochtend komen de mannen bijeen en de vogel die de meeste ‘slagen’ fluit binnen een kwartier wint. Slag is de vakterm voor zangklank, zo is er de melodieuze slag ‘pije’ en de kortere ‘kiauw’. Die laatste is het moeilijkst om een vogel te leren, aldus vogelhouder Ewald in een artikel in de Volkskrant. Het aanleren van de verschillende slagen kost veel tijd en moeite: ‘Je moet zoveel mogelijk samenzijn met je vogel om de juiste techniek bij te brengen’.

De straten in deze wijk zijn vernoemd naar de verschillende zangvogels. Inmiddels zijn de vogelmannen uitgeweken naar een gebied tussen de Gaasperdammerweg en Huigenbos.

Terug naar Route Public Art Amsterdam.